Dokumenty

Sebastian Fabian Klonowic Flis - to jest spuszczanie statków Wisłą z 1595 roku

Sebastian Fabian Klonowic
„Flis - to jest spuszczanie statków Wisłą i inszemi rzekami do niej przypadającemi” – opis handlu wiślanego.

Opis flisu pochodzi z roku 1595 napisany w miejscowości Wólka Józefowska.
Książkę wydano w Chełmnie staraniem wydawnictwa Józefa Gółkowskiego w roku 1862.
Fragment utworu dotyczący Opactwa Klasztornego w Czerwińsku nad Wisłą.
(...)
315. Wnet zaś Wilkowska kępa, za nią blisko
 Druga, co ma swe od miasta przezwisko,
 Bo tu Czerwieńsko czerwieni się dawne
 Klasztorem sławne.302

Objaśnienie:
{302} Druga sc. Czerwieńska kępa, co ma swe od miasta przezwisko. Czerwieńsk(o) lub Czerwińsk. Założenie tej posady dawność wieków pomroką okrywa. Już r. 1117 Piotr Dunin wystawił tu kościół z ciosowego kamienia, a następnie fundował opactwo kanoników regularnych Lateraneńskich. Jagiełło idąc na wojnę przeciw krzyżakom 1410 r. błagał w tej świątyni o szczęśliwe powodzenie i po odniesionem zwycięstwie misiurkę z drutu żelaznego zawiesił i śrebrne votum na ółtarzyku złożył. Kościół ozdobiony dwiema wysokiemi wieżami pięknym jest zabytkiem starożytności i pomnikiem trwałego budownictwa.

Biografia SEBASTYJANA FABIJANA KLONOWICZA.

Sebastian Fabian Klonowicz (Klonowic) urodził się w Sulmierzycach ok. 1545 r. Nie zachowały się dokumenty historyczne mówiące o latach jego dzieciństwa i młodości. Najprawdopodobniej Klonowicz spędził ten czas w Sulmierzycach. Wiadomo natomiast, że jako młodzieniec studiował w kolegium jezuickim w Kaliszu, wiele też w tym czasie podróżował po Europie. Odwiedził Czechy, Węgry, Ruś.
Mając 25 lat osiadł w Lublinie. W latach 1570-1582 pełnił tam funkcję pisarza miejskiego, od 1592 r. do 1593 r. był wójtem, a w latach 1594 - 1602 rajcą i burmistrzem Lublina.
Mając 35 lat ożenił się z Agnieszką Wiślicką z Lublina. Klonowicz zabiegał o swój majątek, prowadził rozmaite interesy.
Najbardziej znany jest jednak ze swojej twórczości pisarskiej. Uważany jest za pisarza tworzącego teksty dydaktyczno-moralizatorskie. W swoich utworach często wytykał wady narodowe Polaków, krytykował postępowanie szlachty prowadzące do prywaty i marnotrawienia krajowego majątku. W części dzieł opisywał życie codzienne ludzi doby renesansu. Opracowywał też szereg podręczników szkolnych. Jest autorem podręcznika do historii. Na polecenie Jana Zamoyskiego pracował przy organizacji Akademii Wychowania Obywatelskiego w Zamościu (Akademii Zamoyskiej).
Dzięki doskonałemu wykształceniu bardzo dobrze znał literaturę klasyczną w języku łacińskim i greckim. Posługiwał się także językiem niemieckim. Tłumaczył dzieło Erazma z Rotterdamu „Dworstwo obyczajów” będące swoistym „katechizmem” dla uczniów pochodzących z wyższych sfer. Był także tłumaczem reguły św. Benedykta. W 1582 r. napisał „Philtron” (Napój miłosny) dzieło o roli miłości w życiu człowieka. Zmarł w 1608 roku.

Biografia zawarta w książce.

Sebastyjan Fabijan Klonowicz urodził się w Sulmierzycach z ojca mieszczanina, nie szlachcica r. 1551. Gdzie i jakie zpoczątku pobierał nauki, nie wiadomo; tyle tylko z lat jego młodszych wiemy, że w 9tym roku życia był w Peżynku na Węgrzech, a w 19tym w Czeskiem Kromorowie. Lecz po co? również nie wiadomo. Zdaje się, że mając lat 21 udał się do Krakowa na akademiję. Słuchał tam przez cztery lata prawa i filozofiji, a w końcu dostąpił nawet zwykłych stopni akademickich. Z Krakowa nie wrócił do domu, lecz udał się do Lwowa, gdzie wystarawszy się o urząd jakiś miejski przez cztery całe lata bawił. Poczem do Lublina się przeniósł, gdzie również urzędnikiem miejskim został. Już w piątym roku pobytu w Lublinie obrany został konsulem. Godność tę piastowało zawsze kilku i z ich liczby obierano prokonsula czyli burmistrza. I jego dwa razy zaszczyt ten spotkał być pierwszym urzędnikiem miasta. Żeby później miał być wyłącznie sędzią spraw żydowskich, zaprzecza Mierzyński, opierając się na tem, że w jednym Krakowie i nawet tam tylko na przedmieściu zamieszkałem przez żydów bywał podobny sędzia. Klonowicz umiał sobie pozyskać względy zakonników Sieciechowskich w ziemi Radomskiej, bo ci zrobili go w dobrach swojich wójtem i Wólkę Józefowską zapewne puścili mu w dzierżawę. W ich to interesie jechał do Gdańska, której to podróży zawdzięczamy Flisa. Stósunki materyjalne więc Klonowicza były dość świetne, bo w samym Lublinie prócz pęsyji, którą pobierał, posiadał także kamienicę. Pomimo tego umarł w nędzy, bo w szpitalu. Mierzyński trzy podaje przyczyny tego upadku. Po pierwsze miał Klonowicz żonę złą, rozpustną i rozrzutną, po drugie doznawał uszczerbku materyjalnego przez zakazywanie i zabieranie mu książek wydawanych, po trzecie dobił go rokosz Zebrzydowskiego, podczas którego nie tylko miasto Lublin znaczne poniosło straty, ale i mieszkańcy, osobliwie urzędnicy miasta, którym wtedy nie wypłacano pęsyji. Umarł Klonowicz roku 1608.
 Klonowicz, który według ówczesnego zwyczaju przezwał się Acernus (klon)

Do Czytelnika od Wydawcy.

Większa część płodów literatury polskiej z wieku XVI tyle zawiera wyrazów dziś całkiem zarzuconych lub przestarzałych, tyle sposobów mówienia nieużywanych już, potrąca o tyle rzeczy, zdarzeń, zwyczajów itd. zapomnianych, iż tej jedynie przypisać należy przyczynie, dla czego młodzież niechętnie zabiera się do czytania dzieł tego wieku, dla czego nawet i dzieła z epoki stanisławowskiej dziś częściej bywają chwalone niż czytane. Dziwić się temu nie wypada. Czego kto nie rozumie, to go naturalnie nie zajmuje, a nie każdy zresztą ma tyle czasu, wytrwałości, ba nawet i sposobności, by wertować Lindego, Niesieckiego i tym podobne dzieła. Nad powodami zaś, dla czego młodzież nasza nie zna i znać nie może całego bogactwa swego języka ojczystego, rozpisywać się byłoby rzeczą zbyteczną, bo rozpisywanie się takowe rzeczy nie zmieni. Wolę zamiast rozszerzać się nad chorobą, podać lekarstwo. Szanowny mój przyjaciel Pan Gółkowski, księgarz tutejszy, ułatwił mi wydanie szeregu publikacyji, której pierwszy zeszyt czytelnik ma w ręku.

Czytania na dziś

Nowości

Modlitwy w Bazylice Zwiastowania NMP w Czerwińsku nad Wisłą w intencji zmarłego Papieża Franciszka w dniu jego pogrzebu, 26 kwietnia 2025 roku
Kochani Parafianie, Czcigodni Pielgrzymi oraz Drodzy Sympatycy sanktuarium maryjnego i dzieła salezjańskiego w Czerwińsku nad Wisłą! W nawiązaniu do komunikatu Biskupa Płockiego Szymona Stułkowskiego, pragniemy jako Sanktuarium Maryjne ...

Dodano:  24.04.2025 r.  

Zmarł Papież Franciszek
Nie żyje papież Franciszek! Zmarł 21 kwietnia 2025 r., w Poniedziałek Wielkanocny, o godz. 7.35 rano, w Domu Św. Marty. Miał 88 lat. Jako pierwszy papież w historii nie przyjął imienia żadnego ze swoich poprzedników: Jorge Mario ...

Dodano:  21.04.2025 r.  

Życzenia Wielkanocne płynące z Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Czerwińsku nad Wisłą
Drodzy Parafianie i Pielgrzymi, W roku szczególnego świętowania – Jubileuszu 950. lecia Diecezji Płockiej oraz Roku Jubileuszowego 2025 – pragniemy złożyć Wam najserdeczniejsze życzenia wielkanocne. Niech Zmartwychwstały Chrystus, ...

Dodano:  18.04.2025 r.